Concertverslag Zaterdag 7 oktober 2017 – Francine van der Heijden & Bart van Oort – Schubertiade
Zaterdagmiddag 7 oktober 2017…buiten is het nu echt herfst, met stormvlagen en flinke regenbuien. Maar wij zitten warm binnen, om te luisteren naar de sopraan Francine van der Heijden met begeleiding door Bart van Oort op fortepiano. Samen brengen zij een aantal liederen van Schubert ten gehore, op teksten van Goethe. Het publiek bestaat niet alleen uit volwassenen; er zijn ook veel kinderen aanwezig. De week ervoor was ik in Wenen en daar bezocht ik het geboortehuis van Franz Schubert in de Nuβdorferstrasse. Schubert woonde daar met zijn ouders en zijn 11 broertjes en zusjes in één kamer. (Na Franz werden er nog 7 kinderen geboren…..) Ik stond in die kamer en probeerde me voor te stellen hoe dat geweest moet zijn; te weinig ruimte, te veel lawaai, de kou, de armoede. En dat terwijl Schuberts vader onderwijzer was, toch een heel ordentelijk beroep. Schubert heeft zijn hele leven geleden onder een schrijnende armoede, onvoldoende eten en gebrek aan warme kleding. In het museum ligt een briefje, waarin de 31-jarige Schubert aan een vriend vertelt dat hij ziek is, het bed niet uit kan, geen eten of drinken verdraagt en zich verveelt. Hij heeft net “De laatste der Mohikanen” uit, zo schrijft hij. Heeft de vriend misschien een ander boek te leen? Al snel bleek dat Schubert tyfus had, waaraan hij op 19 november 1828 overleed.
Tussen de liederen door vertelde Francine het een en ander over Schubert en zijn vrienden. Hoe zijn trouwe vrienden hem financieel hielpen, hoe hij afwisselend bij vrienden kon wonen en hoe zij af en toe een gezellige avond organiseerden, waarop werd gezongen en Schubert zijn nieuwste muziek kon spelen. Die avonden werden Schubertiades genoemd.
Bart van Oort vertelde iets over zijn fortepiano, de voorloper van onze piano. Eigenlijk is een fortepiano een clavecimbel waarbij de snaren worden aangetikt door hamertjes. Daardoor kon men op dit instrument hard en zacht spelen, iets wat op een clavecimbel niet mogelijk was. Vanwege deze baanbrekende verbetering werd het instrument de ‘hard-zacht ‘genoemd; de ‘forte-piano’. Bart tracteerde ons op de bekende Turkse Mars van Mozart en liet daarbij alle register van de piano spreken. Volwassenen én kinderen genoten zichtbaar!
Die afwisseling tussen muziek en toelichting maakte het concert ook voor de kinderen aantrekkelijk. Zij hebben zich dan ook voorbeeldig gedragen. Bij het laatste onderdeel van het concert voegde Frank van den Brink zich bij de musici. Francine heeft met een groot aantal collega’s zojuist een prachtige CD met Schubert-liederen uitgebracht: “Schubert fern und nah” (Quintone Q 1702) Francine wordt op deze CD begeleid op diverse instrumenten: fortepiano, maar ook vleugel, harmonium, gitaar en klarinet. De klarinet van Frank gaf een prachtige extra dimensie, met soms een vraag-antwoordspel tussen zang en klarinet en soms een wedijver wie het mooiste de muziek kon vertolken. Wij hebben genoten van een middag 19e eeuwse Romantiek vol Sturm und Drang. Francine kan niet alleen heel mooi zingen, maar wist deze teksten gevoelvol te brengen, zodat we konden meevoelen met de verloren liefdes, de tranen en de jubelende blijdschap.
Labels:Concertverslag
